Wyrostek robaczkowy przyjmuje formę cienkiego uwypuklenia jelita krętego (ślepego) z grudkami limfatycznymi. Osiąga długość 8-10 cm (niekiedy nawet do 20 cm) a wyglądem przypomina cewkę. Przeważnie jest umiejscowiony w prawym dole biodrowym. Dokładna funkcja wyrostka nie jest znana, a jego obecność nie wpływa na funkcjonowanie układu pokarmowego.
Anatomiczne położenie wyrostka robaczkowego
Przyczyny ostrego zapalenia wyrostka:
Zapalenie to wynik zaczopowania ujścia wyrostka do światła kątnicy jelita grubego, z takich przyczyn jak:
- kamień kałowy,
- powiększenie grudek chłonnych ściany wyrostka,
- obecność pasożytów – owsików, tasiemca i in.,
- guzy, nowotwory,
- owrzodzenia,
- objawy choroby Leśniowskiego-Crohna.
Po czym rozpoznać zapalenie wyrostka?
Stanowi zapalnemu wyrostka towarzyszy gorączka oraz ogólne zaburzenia układu pokarmowego, w tym bóle brzucha, utrata apetytu, wymioty, biegunki i zaparcia. Do najbardziej charakterystycznych objawów zaliczają się bóle w okolicy okołopępkowej, promieniujące do prawego dołu biodrowego.
Diagnostyka schorzenia
Podstawę diagnostyczną stanowią badania laboratoryjne (OB/CRP/poziom leukocytów), USG/TK jamy brzusznej oraz badanie palpacyjne brzucha. Lekarz-gastrolog dokonuje szczegółowego wywiadu, zwracając uwagę na tak znamienne symptomy chorobowe, jak:
- objaw Jaworskiego – odczucie bólu, w wyniku równoczesnego opuszczania przez leżącego Pacjenta prawej kończyny dolnej (wyprostowanej w stawie kolanowym) oraz ucisku okolic wyrostka,
- objaw Rovsinga – silny ból w prawym podbrzuszu, powstały z ucisku okolic okrężnicy oraz wzrostu ciśnienia gazów jelitowych, oddziałujących na ściany wyrostka.
W sytuacji rozwoju zapalenia otrzewnej, lekarz badający Pacjenta może też stwierdzić:
- obronę mięśniową – napięcie mięśni brzucha,
- dodatni objaw Blumberga – ból w momencie nagłego zwolnienia przez osobę badającą ucisku powłok brzusznych.
Metody leczenia
Chory wyrostek podlega całkowitemu usunięciu w wyniku zabiegu chirurgicznego.
Appendektomia
Appendektomia to zabieg usunięcia wyrostka robaczkowego, wykonywany przy wystąpieniu ostrych stanów zapalnych, perforacji wyrostka oraz jako leczenie uzupełniające po przebytym nacieku okołowyrostkowym. Operowanie może przebiegać w oparciu o trzy różne metody – klasyczną (laparotomia), laparoskopową oraz wyłonienie wyrostka przez pępek.
Zabieg trwa ok. 1,5 godziny i jest przeprowadzany w znieczuleniu ogólnym dotchawiczym. Chirurg dokonuje przecięcia powłok brzusznych, aby dotrzeć do jamy otrzewnowej. Następnie dochodzi do podwiązania naczyń tętniczych i żylnych wyrostka, przecięcia krezki i odcięcia wyrostka, po uprzednim podwiązaniu u podstawy.
Powikłania zabiegowe:
Ryzyko powikłań po zabiegu appendektomii jest niewielkie, a Pacjent opuszcza szpital po ok. 3 dniach. Do rzadkich komplikacji śródoperacyjnych zalicza się m.in. krwotok oraz uszkodzenie kątnicy/jelita cienkiego/pęcherza moczowego.
Do powikłań wczesnych pozabiegowych zaliczamy:
- zakażenie rany pooperacyjnej,
- rozejście się rany/krwiak w ranie,
- ropnie wewnątrzbrzuszne,
- krwawienie wywołane spadnięciem podwiązki,
- zapalenie otrzewnej,
- przetokę jelitową,
- przewlekłą niedrożność porażenną,
- ropne zapalenie żyły wrotnej.
Powikłania późne:
- zrosty skutkujące niedrożnością mechaniczną,
- zadzierzgnięcie,
- ropnie zatoki Douglasa,
- przepuklina w bliźnie pooperacyjnej.
Więcej o chirurgii dziecięcej dowiedzą się Państwo w pozostałych zakładkach. W Klinice Okulus zajmujemy się m.in. leczeniem niezstąpienia jąder.