W naszej klinice w Kaliszu zajmujemy się leczeniem zwyrodnienia plamki żółtej. Ta choroba oczu znana jest również pod nazwą AMD (z ang. age-related macular degeneration) i obejmuje centralny obszar dna oka – tzw. plamkę żółtą. Odpowiada ona za widzenie centralne, dzięki któremu jesteśmy w stanie funkcjonować na co dzień – czytać, jeździć samochodem czy rozpoznawać twarze.
Zwyrodnienie plamki żółtej stanowi jedną z głównych przyczyn ślepoty, ujawniającą się w wieku średnim – między 50. a 60. r.ż. Stany patologiczne występują przeważnie w obu oczach jednocześnie, choć choroba nie ma jednego, ustalonego przebiegu. Zwyrodnienia plamki na oku prawym i lewym nie muszą pojawiać się w tym samym czasie, a ich zaawansowanie może być różne.
Główne objawy AMD:
- zniekształcone widzenie linii prostych,
- pomniejszenie lub powiększenie obrazu,
- trudności w czytaniu – zamazane i niewyraźne litery,
- niskie poczucie kontrastu i widzenia barwnego – trudności w postrzeganiu kolorów,
- problemy z widzeniem środka obrazu – ciemna plama w centrum widzenia.
Ryzyko wystąpienia zwyrodnienia plamki żółtej zwiększa występowanie czynników takich jak obciążenie genetyczne, czyli wcześniejsze występowanie schorzenia w rodzinie, a także chorób serca i całego układu naczyniowego, niedobory oraz palenie tytoniu. Szanse pojawienia się zwyrodnienia plamki żółtej wzrastają wraz z wiekiem.
Plamki na oku – odmiany AMD
Wyróżniamy 2 postacie AMD – postać suchą i wysiękową.
Postać sucha:
Dotyczy około 85% pacjentów dotkniętych chorobą AMD. To łagodniejszy typ zwyrodnienia plamki, w którym choroba postępuje powoli. Stopniowa utrata widzenia stanowi wynik obumierania komórek odpowiadających za odbieranie wrażeń wzrokowych i funkcjonowanie siatkówki. Komórki odkładają się w postaci tzw. druz i tworzą ograniczone, punktowe obszary. Z czasem ulegają one powiększeniu i zlaniu ze sobą. Skutkiem rozwoju postaci suchej jest spadek ostrości widzenia w centralnej części rogówki, co w skrajnym przypadku może doprowadzić do ślepoty.
Postać wysiękowa (mokra):
Występuje ona w ok. 15% diagnozowanych przypadków. Choroba postępuje szybciej i intensywniej niż przy postaci suchej. Jej skutki są również bardziej dotkliwe. Naczynia krwionośne w obrębie plamki stają się nad wyraz kruche i nieszczelne, tworząc błonę podsiatkówkową. W dalszej kolejności dochodzi do obrzęków siatkówki, nagromadzenia płynu i wylewu krwi do ciała szklistego oraz siatkówki. Ostatecznie wysięk AMD może doprowadzić do bardzo szybkiej utraty wzroku – nawet na przestrzeni kilku dni.
Diagnostyka zwyrodnienia plamki żółtej
Zwyrodnienie plamki żółtej najczęściej diagnozuje się albo w zaawansowanej postaci choroby, kiedy Pacjent samodzielnie zaobserwuje występujące u siebie objawy i zgłosi się do okulisty, albo podczas rutynowych badań okulistycznych. W celu jej stwierdzenia lub różnicowania od innych chorób wykonuje się najczęściej podstawowe badania – OCT, angiografięfluoresceinową i test Amslera.
Pierwsze badanie nazywane jest również obrazowaniem dna oka. Polega ono na podaniu do niego środka kontrastowego, który umożliwia obserwację naczyń krwionośnych znajdujących się w oku. OCT to inaczej optyczna koherentna tomografia, która umożliwia w całkowicie nieinwazyjny sposób dokładne obejrzenie siatkówki. W kontekście zwyrodnień plamki żółtej OCT często można zastąpić pierwszym omawianym badaniem. Test Amslera to prosta procedura diagnostyczna z wykorzystaniem siatki o wymiarach 10 x 10 cm. Jeśli Pacjent dostrzega przykładowo zniekształcenia czy mroczki, jest to informacja zwrotna dla lekarza o chorobie centralnej części siatkówki oka i konieczności podjęcia odpowiednich działań.
Leczenie chorobyAMD – główne metody
Skuteczne leczenie zwyrodnienia plamki żółtej w postaci suchej jest możliwe wyłącznie poprzez profilaktykę. Postać wysiękową można leczyć na trzy sposoby:
- metodą fotodynamiczną, polegającą na aplikacji do krwi barwników, które wiążą się z nowo powstającymi błonami i naczyniami. Kolejnym etapem zabiegu jest niszczenie ich przy pomocy lasera,
- metodą chirurgiczną, bazującą na przesuwaniu siatkówki,
- metodą farmakologiczną przy pomocy odpowiednich leków.
Największą skuteczność i najmniejsze ryzyko powikłań przy leczeniu zwyrodnienia plamki żółtej w formie wysiękowej gwarantuje ostatnia z wymienionych metod. Właściwie dobrane preparaty wspomagają zatrzymanie rozrostu i wycieku z naczyń krwionośnych, a także prowadzą do naprawy już powstałych uszkodzeń. Lek podawany jest do wnętrza oka w formie zastrzyku. Zazwyczaj iniekcję poprzedza kilkudniowa aplikacja kropel antybakteryjnych, które redukują ryzyko infekcji.
Zabieg odbywa się przy znieczuleniu, tak by podawanie leku nie wiązało się z bólem. Jedynym wrażeniem towarzyszącym Pacjentowi jest lekki ,,ucisk”. Po zabiegu biała część oka może być zaczerwieniona. Możliwe jest też przejściowe widzenie ruchomych plam i punktów. Tego typu wrażenia ustępują po kilku dniach.
W przypadku pytań czy wątpliwości zapraszamy do kontaktu z Kliniką Okulus w Kaliszu. Z przyjemnością podejmiemy się leczenia zwyrodnienia plamki żółtej i zrobimy wszystko, co możliwe, by przywrócić Pacjentowi komfort widzenia.
Profilaktyka zwyrodnienia plamki żółtej
W naszej klinice dążymy do zapewnienia pacjentom najnowocześniejszych metod profilaktycznych, które mogą opóźnić rozwój choroby lub nawet całkowicie jej zapobiec. W ramach profilaktyki zalecamy przede wszystkim regularne badania okulistyczne, które pozwolą na wczesne wykrycie ewentualnych zmian w obrębie siatkówki. Ponadto edukujemy pacjentów na temat zdrowego stylu życia, diety bogatej w przeciwutleniacze oraz suplementacji witaminami i minerałami wspomagającymi zdrowie oczu. W niektórych przypadkach, gdy istnieje wysokie ryzyko rozwoju AMD, możemy również zastosować leczenie farmakologiczne w celu zahamowania postępu choroby.