Angiografia fluoresceinowa to badanie oglądowe dna oka (ew. tęczówki), w trakcie którego wykonane zostają zdjęcia po wcześniejszej dożylnej aplikacji fluoresceiny – środka cieniującego/fluoryzującego. Badanie umożliwia zaobserwowanie krążenia krwi w naczyniach żylnych i tętniczych siatkówki gałki ocznej oraz dokonanie kompleksowej oceny stanu nabłonka barwnikowego siatkówki. Wykonanie badania nie jest nadmiernie uciążliwe dla Pacjentów. Wymaga jedynie drobnego ukłucia oraz podania do oczu kropli rozszerzających źrenicę, tak samo jak w przypadku innych badań okulistycznych.
Angiografia fluoresceinowa to badanie obrazujące naczynia krwionośne siatkówki i tęczówki za pomocą barwnika fluoresceiny, który jest wstrzykiwany do żyły pacjenta. Umożliwia obserwację przepływu krwi w naczyniach siatkówki i wykrycie ewentualnych zmian patologicznych, takich jak zamykanie lub pęknięcie naczyń krwionośnych. Przed przystąpieniem do badania Pacjent poddawany jest szczegółowemu wywiadowi oraz badaniu okulistycznemu.
Angiografia fluoresceinowa może być przeprowadzana w celu diagnostyki chorób siatkówki, takich jak:
- retinopatia cukrzycowa,
- choroba naczyń siatkówki,
- a także w celu monitorowania postępu chorób oczu oraz w celu oceny skutków leczenia.
Badanie to jest zwykle bezpieczne, ale w rzadkich przypadkach może powodować działania niepożądane, takie jak uczucie gorąca, nudności, wymioty, zawroty głowy lub reakcje alergiczne na wstrzyknięty barwnik fluoresceinowy.
Wskazania do przeprowadzenia angiografii fluoresceinowej
Angiografia jest badaniem, które umożliwia postawienie prawidłowej diagnozy w przypadku wielu chorób obejmujących narząd wzroku. Wśród nich można wymienić między innymi schorzenia błony naczyniowej oka oraz siatkówki, degenerację plamki żółtej, jej obrzęk, nowotwory oka czy retinopatię cukrzycową. Nawet jeśli nowotwór oka jest już stwierdzony, badanie często okazuje się bardzo pomocne w różnicowaniu i może stanowić podstawę do zdecydowania o konkretnej metodzie leczenia. W przypadku retinopatii cukrzycowej angiografia umożliwia dokładne zlokalizowanie miejsca, które powinno zostać poddane korekcji z wykorzystaniem nowoczesnego lasera. Badanie to umożliwia także wykrycie stanów zapalnych w oku lub odróżnienie ich od starszych zmian, które uległy już zbliznowaceniu.
Przygotowanie do angiografii
Przed badaniem nie wolno spożywać ciężkich posiłków. Pacjent powinien powiadomić lekarza o ewentualnych chorobach i dolegliwościach, takich jak alergie, schorzenia układu krążenia, choroby nerek, tarczyca i astma. Po zabiegu warto zatroszczyć się o asystę osoby towarzyszącej, która pomoże w opuszczeniu Kliniki. Przydatne okażą się również okulary przeciwsłoneczne, dzięki którym unikną Państwo światłowstrętu (po badaniu źrenice pozostają przez pewien czas rozszerzone).
Przebieg badania
Badanie AF trwa zazwyczaj od 1 do 2 godzin. Przed rozpoczęciem badania do worka spojówkowego są wprowadzane krople, które rozszerzają źrenice. Następnie Pacjent siada przed aparatem do robienia zdjęć (tzw. funduscamera). Twarz przylega do mocowań tak, by głowa nie mogła się poruszać. W trakcie badania należy patrzeć przed siebie bądź w kierunku określonym przez znacznik. W pewnym momencie do żyły jest aplikowany kontrast. Następnie wykonuje się serię zdjęć co określony czas. Dzięki podanemu wcześniej środkowi kontrastowemu na zdjęciach można dostrzec białe unaczynienie oka, wyraźnie odznaczające się na czarnym tle. Badanie trwa od 1,5h do 2h.
Przeciwwskazania do wykonania angiografii fluoresceinowej
O tym, czy Pacjent zostanie zakwalifikowany do zabiegu, decyduje lekarz na podstawie przeprowadzonego wywiadu oraz informacji o ogólnym stanie zdrowia otrzymanych od innych specjalistów. Angiografię stosunkowo rzadko przeprowadza się u dzieci, ponieważ czasami występują drobne trudności ze współpracą z ich strony podczas badania. Badania nie wykonuje się także u kobiet w ciąży oraz karmiących piersią. Inne przeciwwskazania to:
- uczulenie na fluoresceinę lub jod,
- zła tolerancja środka kontrastowego,
- ciąża/karmienie piersią,
- niewydolność nerek,
- stan po zabiegu wszczepienia by-passów (należy odczekać co najmniej 3 miesiące),
- brak świadomej zgody Pacjenta na badanie,
- astma oskrzelowa/alergie powiązane z astmą oskrzelową,
- świeżo przebyty udar niedokrwienny/krwotoczny mózgu, zawał serca,
- nadczynność tarczycy.
Skutki uboczne mogące wystąpić w trakcie lub po angiografii
Skutki uboczne, które mogą wystąpić w trakcie wykonywanego badania lub bezpośrednio po nim to przykładowo:
- nudności, wymioty,
- żółte zabarwienie skóry/spojówek,
- swędzenie skóry, wysypka,
- bóle ręki/zaczerwienienie skóry w miejscu aplikacji kontrastu,
- żółta barwa moczu,
- przejściowe nadciśnienie tętnicze,
- wstrząs anafilaktyczny,
- okresowe pogorszenie widzenia.
Powyższymi skutkami nie należy się martwić. Dopiero w przypadku, w którym objawy utrzymują się dłużej niż kilka dni, należy głosić się na konsultację do lekarza okulisty.
WAŻNE!
Do 36 godzin po badaniu nie rekomenduje się poddawania innym badaniom radiologicznym. Ich wynik może być zafałszowany z uwagi na kontrast dawany przez fluoresceinę. Przez 3-4 dni od daty badania niektóre wyniki analizy krwi oraz moczu mogą wykazywać odstępstwa od normy.
Bezpieczeństwo angiografii fluoresceinowej
Angiografia fluoresceinowa to nieinwazyjne badanie diagnostyczne, które pozwala na dokładne zbadanie naczyń krwionośnych siatkówki oka. W naszej klinice okulistycznej w Kaliszu stawiamy przede wszystkim na bezpieczeństwo pacjentów, dlatego stosujemy wyłącznie nowoczesne technologie, a nasi specjaliści mają doświadczenie w przeprowadzaniu badania. Ważne jest, aby Pacjenci zdawali sobie sprawę z tego, że angiografia fluoresceinowa jest procedurą bezpieczną, jednak jak każde badanie diagnostyczne może wiązać się z pewnym ryzykiem. Dlatego przed przystąpieniem do badania lekarze dokładnie oceniają stan zdrowia Pacjenta oraz analizują historię jego chorób, aby wykluczyć wszelkie istniejące przeciwwskazania.