Badanie dna oka pozwala na dokładne obejrzenie tarczy nerwu wzrokowego, siatkówki, plamki żółtej oraz naczyń krwionośnych i żył. Jego celem jest ocena stanu tych elementów. Kto powinien poddać się temu zabiegowi, jak często należy to robić i jakie choroby pozwala ono wykryć? Odpowiedzi na te pytania znajdują się poniżej.
Jakie choroby pozwala wykryć badanie dna oka?
Badanie dna oka obejmuje wewnętrzną część gałki ocznej, w której mieszczą się m.in. plamka żółta, siatkówka, nerw wzrokowy i niewielkie naczynia krwionośne. Cały proces jest krótki i całkowicie bezbolesny – obejmuje bowiem po prostu prześwietlenie wnętrza oka za pomocą wiązki światła. Umożliwia to lekarzowi dokładne obejrzenie wymienionych elementów, dzięki czemu łatwo może on wykryć wszelkie patologiczne zmiany, które mogą w nich zachodzić – takie jak np. obrzęk tarczy nerwu wzrokowego.
Badanie dna oka pozwala zdiagnozować takie schorzenia jak:
- jaskra,
- nowotwór siatkówki,
- różnego rodzaju zmiany zwyrodnieniowe w obrębie siatkówki,
- rozwarstwienia siatkówki,
- choroby nerwu wzrokowego,
- zwyrodnienia w obrębie plamki żółtej,
- powikłania cukrzycowe,
- krwotoki wewnątrzgałkowe,
- w przypadku kobiet w ciąży – zwyrodnienia, które mogą przyczynić się do komplikacji podczas porodu.
- w przypadku niemowląt – retinopatię.
Zabieg ten wykonuje się również na starszych dzieciach, u których pojawiło się pogorszenie widzenia lub problemy z prawidłowym postrzeganiem barw. Może on również poprzedzać leczenie zeza. Osoby, które ukończyły 50 rok życia, powinny profilaktycznie poddawać się badaniu dna oka przynajmniej raz do roku.
Jak przebiega badanie dna oka?
Badanie dna oka jest poprzedzone przez wnikliwy wywiad przeprowadzany przez lekarza. Nie wymaga ono żadnych wcześniejszych przygotowań, zdarza się jednak, że lekarz zakrapia oczy pacjenta atropiną tuż przed jego wykonaniem. Dzięki temu źrenica przestaje zwężać się w reakcji na ostre światło, co umożliwia dokładniejszą obserwację. Należy pamiętać, że przez kilka godzin po wykonaniu zabiegu widzenie pacjenta będzie zmącone. Dlatego nie powinien on w tym czasie prowadzić samochodu ani innego pojazdu czy jeździć rowerem. Zaleca się zabranie ze sobą na zabieg bliskiej osoby, która będzie eskortować pacjenta do domu.
Istnieje kilka metod przeprowadzenia badania dna oka. Są to:
- Badanie z użyciem soczewki Volka – lekarz umieszcza soczewkę tuż przed okiem pacjenta, uzyskując obraz, który następnie bada pod mikroskopem szczelinowym.
- Wziernikowanie pośrednie – wykorzystujące wziernik Fisona, czyli kask wyposażony w specjalistyczne filtry i soczewki.
- Wziernikowanie bezpośrednie (oftalmoskopia) – wykonywane przy pomocy oftalmoskopu. Pozwala on na oświetlenie wnętrza oka wąską wiązką światła i zbadanie tego ostatniego przez będący częścią urządzenia okular, który zapewnia piętnastokrotne powiększenie.