Wnętrostwo to inaczej niezstąpienie jąder. Jądra zstępują z jamy brzusznej kanałem pachwinowym, wprost do moszny. Dzieje się to między 28. a 32. tygodniem życia płodowego. Brak zstąpienia jednego lub obu jąder stanowi problem u ok. 4% noworodków, głównie tych urodzonych przedwcześnie.
Klasyfikacja:
Współczesna medycyna wyróżnia kilka typów wnętrostwa, w zależności od umiejscowienia niezstąpionego jądra.
- wnętrostwo prawdziwe (tzw. jądro brzuszne) – niezstąpione jądro znajduje się powyżej ujścia wewnętrznego kanału pachwinowego, w jamie brzusznej; nie jest wyczuwalne ani widoczne w czasie badania,
- jądro kanałowe – położone w kanale pachwinowym,
- ektopia jądra (jądro zbłąkane/przemieszczone) – jądro przemieszczone poza standardowy obszar drogi zstępowania,
- jądro wędrujące – położone w ujściu zewnętrznym kanału pachwinowego; pod wpływem ucisku lub odruchu mięśniowego można je odprowadzić do moszny, lecz powraca do pierwotnego miejsca.
Jakie są przyczyny wnętrostwa?
Niezstąpienie jąder może stanowić efekt zaburzeń i braków hormonalnych – np. zmniejszonej produkcji i ograniczonego działania androgenów na etapie płodu – a także rezultat zaburzeń rozwojowych jąder oraz patologii w obrębie pachwiny (przepuklina, zwężenie kanału).
Metody diagnostyczne
Przyczyny wnętrostwa są ustalane na podstawie konsultacji z rodzicami dziecka. Lekarz pozyskuje informacje na temat przebiegu ciąży i przyjmowanych w jej trakcie medykamentów.
Konieczne jest także badanie palpacyjne dziecka, polegające na dotykowej ocenie zewnętrznych narządów płciowych i okolic kanałów pachwinowych. Lokalizację położenia jąder ułatwiają badania obrazowe – USG, tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny.
Niezdiagnozowane wnętrostwo może doprowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych, które narastają wraz z rozwojem dziecka.
Do powikłań niezstąpionych jąder należą:
- niepłodność,
- zwiększone ryzyko zachorowania na raka jądra,
- urazy jądra,
- skręt jądra,
- pogorszenie kondycji psychicznej.
Leczenie wnętrostwa
Przyjmuje formę zachowawczą i zabiegową.
Leczenie zachowawcze polega na stymulacji hormonalnej, poprzez zastosowanie zastrzyków domięśniowych. Jest praktykowane u dzieci ok. 2. roku życia. Właściwie zaaplikowane hormony (przeważnie w postaci gonadotropiny kosmówkowej) wzmagają produkcję androgenów, stymulując jądra do przedostania się przez kanał pachwinowy. Niestety, w przypadku jąder uwięzłych poza kanałem metoda ta nie zdaje egzaminu.
Leczenie zabiegowe (orchidopeksję) wdraża się w sytuacji, gdy terapia hormonalna nie przynosi efektów. Jest wymagane m.in. przy zaistnieniu jąder brzusznych lub wnętrostwa związanego z przepukliną pachwinową. Orchidopeksja przyjmuje charakter zabiegu mikrochirurgicznego, wykonywanego w znieczuleniu dotchawiczym.
Zbyt wcześnie zaordynowane leczenie (przed 2 r.ż.) może doprowadzić do poważnych zmian w kanalikach plemnikotwórczych, przyczyniając się do niepłodności.
Więcej o wadach wrodzonych (m.in. o stopie końsko-szpotawej) dowiedzą się Państwo, odwiedzając inne podstrony na naszym portalu. Zachęcamy do lektury.